Το πείραμα – Das Experiment

Είδος: Δράμα, Θρίλερ
Σενάριο: Mario Giordano, Christoph Darnstädt, Don Bohlinger
Σκηνοθεσία: Oliver Hirschbiegel
Ηθοποιοί: Moritz Bleibtreu,Christian Berkel, Oliver Stokowski κ.α.
Χρονολογία: 2001

Υπόθεση

Ένα πείραμα οργανώνεται σε χώρο φυλακής και οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε δύο ομάδες. Τους κρατούμενους και τους δεσμοφύλακες. Η διάρκεια του πειράματος είναι 14 ημέρες και τα χρήματα που προσφέρονται ικανοποιητικά. Η ταινία ξεκινάει με ρυθμό όπου ο καθένας από τους ήρωες προσπαθεί να απαλλαγεί από την καθημερινότητά του και να αναλάβει ξαφνικά τα νέα του καθήκοντα. Οι δεσμοφύλακες εξουσιάζουν και οι κρατούμενοι υπακούν. Τα πράγματα περιπλέκονται, όταν οι συμμετέχοντες ταυτίζονται απολύτως με τους ρόλους τους.

Η άποψή μας

Το εν λόγω πείραμα είχε διεξαχθεί στην πραγματικότητα στο πανεπιστήμιο του Στανφορντ το 1971 και τερματίστηκε την έκτη μέρα, νωρίτερα από το προβλεπόμενο, εσπευσμένα, λόγω ακραίων και απρόσμενων καταστάσεων που συνέβησαν κατά τη διάρκειά του.

Παρακολουθώντας την ταινία, βλέπουμε να παίρνει μορφή το κλισέ ρητό, γνωστό σε όλους μας: Η εξουσία διαφθείρει. Αλλά βλέπουμε και τη συνέχειά του. Και η υποδούλωση διαφθείρει. Παρά το γεγονός ότι όλοι ήξεραν ότι πρόκειται για ένα πείραμα που θα τελειώσει σε δύο εβδομάδες και θα πληρωθούν για αυτό, βυθίζονται σε μια αλλοιωμένη πραγματικότητα.

Κάποτε είχα ακούσει μια μικρή ιστορία για τρεις καρέκλες. Μια τεράστια καρέκλα, δίπλα της μια κανονικού μεγέθους και παραδίπλα ένα πολύ μικρό καρεκλάκι. Δυστυχισμένος ήταν αυτός που καθόταν στη μεγάλη, μα και αυτός που καθόταν στο καρεκλάκι. Και αυτό γιατί δεν είχαν φτάσει στο επίπεδο αντίληψης του τρόπου με τον οποίο να διαχειριστεί ο καθένας τη θέση του.

Είναι μια βαριά ταινία, που όσο εξελίσσεται βαραίνει ακόμα περισσότερο. Είναι μια εκδοχή της εκφυλισμένης ανθρώπινης ψυχής, που δυστυχώς τη βλέπουμε να ξετυλίγεται ολόγυρά μας, αφού είθισται να λείπει ένα σημαντικό σημείο της ψυχής, που λέγεται συνείδηση.

Οι Γερμανοί μας δείχνουν για ακόμη μια φορά την εμμονή τους με την εξουσία στην ψυχολογική της διάσταση. Ρεαλισμός στη σκηνοθεσία και αδιαμφισβήτητα καθηλωτική ταινία καθ’ όλη τη διάρκειά της.

Αξίζει να τη δει κανείς και να αναρωτηθεί αρχικά ποιού το ρόλο θα άντεχε να παίξει και αν θα είχε την αντιληπτική ικανότητα να αποτρέψει το προβλεπόμενο. Άραγε, θα μπορέσουμε ποτέ να το αποτρέψουμε και στη μικρή, αληθινή ζωή μας;