ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΑΛΟ ΜΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΘΑΝΑΣΗ ΒΕΓΓΟ!

Από σήμερα εγκαινιάζουμε μία νέα στήλη στο The Godfilmers, με αφιερώματα σε Έλληνες ηθοποιούς του παλιού κινηματογράφου και όχι μόνο.

Ο Θανάσης Βέγγος ήταν ένας από τους πιο δημοφιλείς κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου. Ταυτίστηκε με την εικόνα του αεικίνητου ανθρώπου («τρέχω σαν τον Βέγγο»), ενώ η ατάκα του «καλέ μου άνθρωπε!» τον χαρακτήρισε προσωπικά, καθώς ξεχώρισε για το ήθος και τη σεμνότητά του.

Οικογένεια

Ο Θανάσης Βέγγος γεννήθηκε στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαΐου του 1927. Ήταν μοναχοπαίδι του Βασίλη και της Ευδοκίας Βέγγου. Ο πατέρας του ήταν υπάλληλος στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού και ήρωας της αντίστασης. Μετά τον πόλεμο εκδιώχθηκε από τη δουλειά του, εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Έτσι, ο Θανάσης άρχισε να εργάζεται από μικρός για να βοηθήσει την οικογένειά του. Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με την επεξεργασία δερμάτων, ενώ παράλληλα έκανε διάφορα μικροθελήματα στη γειτονιά του.

Κατά τα ταραγμένα χρόνια του εμφύλιου εξορίστηκε στη Μακρόνησο. Εκεί γνώρισε και τον άνθρωπο που έμελλε να αλλάξει τη ζωή του, τον Νίκο Κούνδουρο. Το 1954 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο, στην ταινία του σκηνοθέτη «Μαγική Πόλις» και για τα επόμενα πέντε χρόνια έπαιξε μικρούς ρόλους σε ταινίες που άφησαν εποχή, δείχνοντας το μεγάλο και έμφυτο ταλέντο του.

Ο Θανάσης Βέγγος δεν σπούδασε υποκριτική. Το 1959 πήρε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού, όχι από Σχολή, αλλά ως εξαιρετικό ταλέντο, με εξετάσεις σε ειδική επιτροπή. Την ίδια χρονιά έκανε και το θεατρικό του ντεμπούτο, στην επιθεώρηση Ομόνοια πλατς πλουτς, δίπλα στους Νίκο Ρίζο και Γιάννη Γκιωνάκη.

Η καριέρα του

Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε σε μερικές από τις πιο ιστορικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως Ο δράκος, Διακοπές στην Αίγινα, Μανταλένα, Ο Ηλίας του 16ου, Ποτέ την Κυριακή. Ο πρώτος του μεγάλος ρόλος είναι μαζί με τον Νίκο Σταυρίδη στην ταινία Οι δοσατζήδες του 1960.

Τα χρόνια που ακολούθησαν συνεργάστηκε, κυρίως, με τον σκηνοθέτη Πάνο Γλυκοφρύδη και ανέπτυξε τον τύπο του νευρικού, αεικίνητου ανθρώπου, που τον καθιέρωσε. Έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στο ελληνικό κοινό, με ταινίες όπως Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ, Μην είδατε τον Παναή, Ζήτω η τρέλα, Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης.

Το 1964 αποφασίζει να μπει ο ίδιος στην κινηματογραφική παραγωγή με το ΕΞΩ ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΚΑΡΔΙΑ. Η εταιρεία ΘΒ – ΤΑΙΝΙΕΣ ΓΕΛΙΟΥ, θα κρατήσει μέχρι το 1969 (τελευταία παραγωγή το ΘΟΥ-ΒΟΥ ΦΑΛΑΚΡΟΣ ΠΡΑΚΤΩΡ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΓΗΣ ΜΑΔΙΑΜ), έχοντας αφήσει πίσω της πολλές σπαρταριστές κωμωδίες από διαφορετικούς σκηνοθέτες, μερικές σκηνοθετημένες από τον ίδιο τον Θανάση Βέγγο. Ο «Θου-Βου» αποτελεί πια έναν πασίγνωστο λαϊκό ήρωα, άμεσα αναγνωρίσιμο από τον μέσο έλληνα, με μερικές από τις ατάκες του να έχουν πάρει την θέση τους στην γλώσσα του λαού.

Το 1971 η στενή σχέση του με τον σκηνοθέτη Ντίνο Κατσουρίδη τον οδηγεί σε θρίαμβο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με την ταινία Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;. Κοινό και κριτική τον αποθεώνουν και αποσπά το βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου. Έναν χρόνο μετά, ο ρόλος του στην ταινία Θανάση, πάρε το όπλο σου! του χαρίζει ένα ακόμη βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου.

Αν και παραμένει εκτός πλατό την χρονιά της μεταπολίτευσης και το 1975, το 1976 με το Ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΗΣ ΣΦΑΛΙΑΡΑΣ πετυχαίνει την μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία της σεζόν. Το 1978 κι ενώ η χρυσή εποχή του εμπορικού κινηματογράφου παρέρχεται ανεπιστρεπτί ξανακάνει μεγάλη εισπρακτική επιτυχία με το ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΑΒΟΥΖΑ σε σκηνοθεσία Θόδωρου Μαραγκού.

Τη δεκαετία του ’80 αποσύρεται από το σινεμά και κάνει λίγες βιντεοταινίες. Θα επιστρέψει στον κινηματογράφο το 1991, με την ταινία Ήσυχες μέρες του Αυγούστου του Παντελή Βούλγαρη. Η ερμηνεία του έχει πια διαφοροποιηθεί, είναι χαμηλών τόνων, αλλά μεγάλης εκφραστικότητας. Το 1995 συμμετείχε στην ταινία Το βλέμμα του Οδυσσέα, του Θόδωρου Αγγελόπουλου, ενώ κορυφαία στιγμή υπήρξε ο ρόλος του στο Όλα είναι δρόμος του 1998. Τελευταία εμφάνισή του στη μεγάλη οθόνη ήταν στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή Βαθιά» (2009). Το 1997 εμφανίστηκε επίσης στην Επίδαυρο, στο ρόλο του Δικαιόπολι στους Αχαρνής και το 2001 στην Ειρήνη του Αριστοφάνη, με μεγάλη επιτυχία.

Τηλεόραση

Στην τηλεόραση, ο Θανάσης Βέγγος εμφανίστηκε στις σειρές: Βεγγαλικά (ΕΡΤ, 1988), Αστυνόμος Θανάσης Παπαθανάσης (ΑΝΤ1, 1990), Περί ανέμων και υδάτων (Mega, 2002), Έρωτας, όπως έρημος (ΝΕΤ, 2003), Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου (ΑΝΤ1, 2006) και Η Θεσσαλονίκη της νοσταλγίας μας (ΕΤ3, 2009).

Βραβεία και Τιμητικές διακρίσεις

1971 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου
(Τί έκανες στον πόλεμο Θανάση;)
1972 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου
(Θανάση πάρε το όπλο σου)
1991 Κρατικό Βραβείο Β’ Ανδρικού Ρόλου
(Ήσυχες μέρες του Αυγούστου)
1993 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Ειδικό Βραβείο για το σύνολο του έργου του
2008 Πρόσωπα 2008
Ειδικό βραβείο για το σύνολο του έργου του

* Το 2002 ο Δήμος Κορυδαλλού τίμησε τον καταξιωμένο ηθοποιό δίνοντας το όνομά του στο 1.900 θέσεων, δημοτικό αμφιθέατρο της περιοχής.

* Τον Οκτώβριο του 2008 ο Δήμος Πειραιά μετονομάζει, ύστερα από απόφαση του Δ.Σ., την πλατεία Ευαγγελισμού στο Νέο Φάληρο, γενέτειρα του ηθοποιού, σε πλατεία Θανάση Βέγγου.

* 2008 χρίζεται Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Κλείνοντας το αφιέρωμά μας στον μεγάλο αυτό ηθοποιό θα ήθελα να κρατήσουμε κάποια από τα λόγια του για το τι είναι ευτυχία…

«Έπρεπε να γεράσω, αγόρι μου, για να μάθω τι είναι ευτυχία. Τελικά ευτυχία είναι ένα ζευγάρι χέρια, δύο χέρια… Αυτά που θα σε αγκαλιάσουν, θα σε κρατήσουν, θα σε κοιμήσουν, θα σε περιποιηθούν, θα σου μαγειρέψουν, θα σε χαϊδέψουν και στο τέλος θα σου κλείσουν τα μάτια. Τα πολλά χέρια απλά σε κατσιάζουν… Χάσιμο χρόνου. Θα το δεις κι εσύ όσο μεγαλώνεις…»

Θανάσης Βέγγος